Terra a Nosa! Discurso e Identidade Agraria na Galiza “Moderna” (1875-1936)

Teses Historia Agraria
Autor: Antom Santos Pérez
Director: Lourenzo Fernández Prieto
Ano: 2008
 
RESUMO
 
«Terra a Nosa! Foi unha das consignas máis recorrentes e significativas de Galicia de principios do s. XX. Fixérona propia distintos estratos de clase e ámbitos culturais, e chegou a levantarse como bandeira de orgullo colectivo, que implicitamente recoñecía orixes campesiñas. Segundo reflicte algún artigo da época, actuou como legenda/lenda identificativa de soldados e emigrantes galegos no seu deambular por latitudes apartadas, nunha marca étnica de proximidade e exaltación do propio das que tanto axudan na distancia. Quizais as súas orixes se encontren no poema rosaliano que, con este título, aparece na obra Follas Novas: un retrato de padecementos da Galicia campesiña, e ao mesmo tempo, a exaltación das paisaxes que, a pesar da miseria doente, ninguén quería abandonar. Neste sentido, entre laudatorio e vindicativo, os primeiros nacionalistas galego utilizaron a consigna que logo se fixo eco toda a armazón asociativa rexionalista. Mesmo os escritores ultramontanos da década dos 30, partidarios do golpe de Estado, percorren a consigna como identificativa dunha galleguidad saudable, agraria e paternalista, ante os riscos da subversión social que supostamente traían as esquerdas. O Terra a Nosa! recolle moi atinadamente a dimensión dese campesiño transversal que caracterizou a Galicia "moderna!: unha reflexión no campo que, na realidade, facía de caixa de resonancia dos profundos desalentos que introducían os novos tempos».